Συν-οικία Πιττάκη

Η δράση «Συν-οικία» αποτελείται από συμμετοχικές παρεμβάσεις στο αστικό τοπίο, με σκοπό να αναδημιουργήσουμε την εμπειρία μας στην πόλη. Εγκαταλειμμένα, απόμακρα ή αδιάφορα σημεία της πόλης επιλέγονται και μεταμορφώνονται με εγκαταστάσεις λειτουργικού ή αισθητικού χαρακτήρα, με την ενεργό συμμετοχή των πολιτών, καθώς και με τη συνεργασία της δημιουργικής κοινότητας με φορείς, δημόσιους και ιδιωτικούς.

Τον Νοέμβριο του 2013, διαμορφώθηκε η Συν-Οικία Πιττάκη στο κέντρο της Αθήνας  από την ομάδα συντονισμού του Imagine the City με την ευγενική χορηγία της Coca-Cola, στο πλαίσιο της καμπάνιας ‘Πιστεύουμε σε ένα καλύτερο αύριο’ (www.reasonstobelieve.gr). Πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με την ομάδα εικαστικού φωτισμού BEFORELIGHT και με την υποστήριξη του Δήμου Αθηναίων. Κάτοικοι και οι δημιουργοί της πόλης ανταποκρίθηκαν θετικά στο κάλεσμα και προσέφεραν στην πόλη δεκάδες πορτατίφ, καπέλα, φωτιστικά οροφής, απλίκες, φαναράκια, παλιά και καινούρια, κλασικά και φευγάτα – για να φωτίσουν με άποψη έναν «απόμακρο» δρόμο στο κέντρο της Αθήνας. Η οδός Πιττάκη, κάθετος στην οδό Ερμού και δίπλα στο μετρό Μοναστηράκι, φιλοξενεί τη συμμετοχική φωτιστική εγκατάσταση, σε συνδυασμό με μία σειρά από εικαστικές παρεμβάσεις που μας «μεταφέρουν» σε οικείους και προσωπικούς μας χώρους. H φωτιστική εγκατάσταση ενεργοποιήθηκε στις 30 Νομεβρίου 2012 στην οδό Πιττάκη και έκτοτε αποτελεί ένα φωτεινό, νέο τοπόσημο για την περιοχή, προσελκύοντας δεκάδες πολίτες και επισκέπτες της πόλης κάθε βράδυ, ενώ φιλοξενεί τακτικά πολιτιστικές δράσεις και συναντήσεις.

Ενώ η εγκατάσταση σχεδιάστηκε αρχικά για να παραμείνει στο δημόσιο χώρο για έξι μήνες, επιβίωσε πέρα από κάθε προσδοκία, για σχεδόν έξι χρόνια. Το έργο μεταμόρφωσε αισθητά την περιοχή προσεκλύοντας νέους κατοίκους και επιχειρηματική δραστηριότητα, νέες εικαστικές και πολιτιστικές δράσεις, ενώ έχει αποτελέσει αντικείμενο διεθνών ρεπορτάζ και παράδειγμα για μελέτες περιπτώσεων που αφορούν συμμετοχικές δράσεις αστικής αναγέννησης.

Η βιωσιμότητα της εγκατάστασης εξασφαλίστηκε από τη φροντίδα της ομάδας έργου, των κατοίκων και επιχειρηματιών της γειτονιάς και οι απαραίτητες τεχνικές επιδιορθώσεις το διάστημα 2012-2018 χρηματοδοτήθηκαν από εταιρείες παραγωγής για τη χρήση της οδού Πιττάκη ως αστικό σκηνικό για κινηματογραφήσεις. Παρά τις επανειλημμένες προσπάθειες εξασφάλισης συνεχούς και αδιάκοπης ηλεκτροδότησης της εγκατάστασης και ανάληψης της αστικής ευθύνης του έργου από το Δήμο Αθηναίων, η ΣυνΟικία Πιττάκη απεγκαταστάθηκε τον Αύγουστο του 2018 λόγω αδυναμίας εξασφάλισης της ασφαλούς λειτουργίας της και του δημόσιου χαρακτήρα της.

Διαβάστε την Ανακοίνωση Απεγκατάστασης ΣυνΟικίας Πιττάκη με το ιστορικό και τη συνοπτική αξιολόγηση του αντικτύπου του έργου.

Η οδός Πιττάκη δείχνει το δρόμο Καθημερινή

Pittaki: A new paradigm for the city  Greek TV

If only all city lighting looked like this charming street in Athens!  CityLab

Whimsical project puts Athens’ Pittaki Street in a better light LA Times

Γιατί επιλέχθηκε η οδός Πιττάκη

Οι δραστηριότητες και οι επιλογές μας μέσα στην πόλη περιορίζονται πολλές φορές από δυσάρεστες συνθήκες, όπως η ερήμωση και o ελλιπής φωτισμός. Παράλληλα οι δυνατότητές μας για δημιουργικές και ουσιαστικές παρεμβάσεις περιορίζονται λόγω έλλειψης διαδικασιών συμμετοχής των πολιτών και συνεργασίας των φορέων. Όσο περιοριζόμαστε, η πόλη ερημώνει – αδυνατούμε να την αισθανθούμε οικεία, και τα ανεπιθύμητα αποτελέσματα εντείνονται. Η οδός Πιττάκη είναι μία πεζοδρομημένη οδός και αποτελεί είσοδο στην ευρύτερη συνοικία του Ψυρρή. Παρά την απόλυτη οπτική επαφή με την οδό Ερμού, η κινητικότητα κατοίκων, περαστικών και επισκεπτών του κέντρου της πόλης σταδιακά περιορίζεται. Το σύμπλεγμα των γύρω στενών φιλοξενεί ένα μείγμα κατοικιών και καταστημάτων μικρών επιχειρήσεων και παραδοσιακών επαγγελμάτων το οποίο όλο και συρρικνώνεται. Το μείγμα αυτό έχει τη δυνατότητα να διαμορφώνει μια αυθεντική και συνεπή ταυτότητα μιας παραδοσιακής Αθηναϊκής συνοικίας που συνδέει το Ψυρρή με το Μοναστηράκι, το Θησείο και την Πλάκα. Εργαστήρια και αντικερί με παλιά φωτιστικά και έπιπλα εμπνέουν την ανάπτυξη της δράσης Συν-οικία στην οδό Πιττάκη, ως μια πρόκληση για δοκιμή αστικής αναγέννησης στην μικρή κλίμακα.