Οι δράσεις “Mind the Waste” – “Το νου σου στα απορρίμματα” συγκροτούν ένα έργο χρηματοδοτούμενο από το Πράσινο Ταμείο στο πλαίσιο του Μέτρου «Καινοτόμες Δράσεις με τους Πολίτες». Πρόκειται για δράσεις οι οποίες αναπτύχθηκαν πιλοτικά στο πεδίο του Δήμου Βύρωνα την περίοδο 2021-2022 παράλληλα μεθοδεύεται η ανοιχτή διάθεση της τεχνογνωσίας τους σε όλους τους Δήμους της Ελλάδας που αντιμετωπίζουν τις προκλήσεις της διαχείρισης απορριμμάτων.
Στόχος των δράσεων “Mind the Waste” – “Το νου σου στα απορρίμματα” είναι να διευκολύνουν τη μετάβαση προς τις νέες βιώσιμες πρακτικές διαχείρισης των απορριμμάτων, και ειδικότερα τις πρακτικές ανακύκλωσης και πρόληψης, θέτοντας ως απαραίτητη προϋπόθεση την ενεργή συμμετοχή των πολιτών και τη στενή συνεργασία τους με τον Δήμο.
Το έργο “Mind the Waste” υλοποιείται από την αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία Place Identity Clusters, με την συνεργασία του Δήμου Βύρωνα και του Ελληνικού Δικτύου “Φίλοι της Φύσης” (Πανελλαδικό Σωματείο, μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα).
Γιατί “Το νου σου στα απορρίμματα”;
Τα απορρίμματα που παράγουμε αυξάνονται διαρκώς. Την ίδια στιγμή, τα ποσοστά ανακύκλωσης απορριμμάτων, παραμένουν σε πολύ χαμηλά επίπεδα στην χώρα μας. Τα απορρίμματα που απομακρύνουμε αλόγιστα από τους χώρους που ζούμε, εργαζόμαστε ή ψυχαγωγούμαστε θα μας κάνουν, όλο ένα και περισσότερο να υποφέρουμε από πολλαπλές, σοβαρές και συχνά πολύ μακροχρόνιες επιπτώσεις. Μόνο με στενή και συνεχή συνεργασία κατοίκων-δημοτών και Δήμου, μπορούμε να μειώσουμε τα απόβλητα που οδηγούνται για ταφή και κατ’ επέκταση το κόστος διαχείρισης για το Δήμο (κόστος συλλογής, μεταφοράς, περιβαλλοντική εισφορά κυκλικής οικονομίας για τα σύμμεικτα ανεπεξέργαστα αστικά απόβλητα).
Η μεθοδολογία των δράσεων “Mind the Waste” αποτελεί μία σφαιρική προσέγγιση για τα ζητήματα διαχείρισης απορριμμάτων από τους Δήμους, μέσα από την οποία διασφαλίζεται η κατάρτιση, η ευαισθητοποίηση και η ενεργοποίηση όλων των ενδιαφερομένων, πολιτών, εργαζομένων και αρμοδίων. Σύμφωνα με την προσέγγιση αυτή αναπτύσσουμε:
ΕΡΕΥΝΑ ΒΕΛΤΙΣΤΩΝ ΠΡΑΚΤΙΚΩΝ
Η έρευνα βέλτιστων πρακτικών αποσκοπεί στην ανασκόπηση πρακτικών, παραδειγμάτων και μεθόδων σχετικά με συμμετοχικές και εκπαιδευτικές δράσεις για τη διαχείριση απορριμμάτων, την διαμόρφωση τοπικών κανονισμών καθαριότητας και Κέντρων Δημιουργικής Επαναχρησιμοποίησης Υλικών (ΚΔΕΥ). Τα αποτελέσματα της έρευνας θα αξιοποιηθούν για την κατάρτιση και ενδυνάμωση της ομάδας έργου, των συμμετεχόντων στα εργαστήρια, όπως στελεχών ΤΑ, ενεργών πολιτών και δημοτών του δήμου, καθώς και τη δημιουργία εφαρμογών για την ενημέρωση του ευρύτερου κοινού.
ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ & ΕΡΕΥΝΑ
Κάτοικοι-πολίτες, εργαζόμενοι, εκπρόσωποι δημόσιων και ιδιωτικών φορέων, επιστήμονες και επαγγελματίες /επιχειρήσεις και συλλογικότητες, αρμόδιοι φορείς και όργανα, με σχετικά γνωστικά αντικείμενα συνδιαμορφώνουν στρατηγικές και πολιτικές α) για τον Κανονισμό Καθαριότητας και β) για τις νέες Δομές και Διαδικασίες Επαναχρησιμοποίησης Υλικών στον Δήμο Βύρωνα, μέσα από εφαρμογή σύγχρονων μεθόδων διαβούλευσης και συμμετοχικού σχεδιασμού και διαδικτυακές έρευνες κοινού.
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΓΙΑ ΜΑΘΗΤΕΣ
Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα θα αφορά σε πρακτικές εφαρμογής υπεύθυνης διαχείρισης απορριμμάτων και επαναχρησιμοποίησης υλικών σε τοπικό επίπεδο (επίπεδο Δήμου) (βλέπε ΚΔΕΥ, νέος κανονισμός λειτουργίας κλπ). Το εκπαιδευτικό υλικό θα μπορεί να αξιοποιηθεί τόσο εντός των σχολικών κοινοτήτων από το εκπαιδευτικό προσωπικό δημοτικών σχολείων και Γυμνασίων, όσο και να αποτελέσει μία από τις ενδεχόμενες εκπαιδευτικές λειτουργίες του ΚΔΕΥ, με σκοπό να βοηθήσει την κατ’ επέκταση εδραίωση του ΚΔΕΥ ως χώρο μάθησης σε θέματα μείωσης και διαχείρισης απορριμμάτων και επανάχρησης υλικών.
ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΚΑΙ ΕΥΑΙΣΘΗΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΠΟΛΙΤΩΝ
Ένα σύνολο ψηφιακών δημιουργικών εφαρμογών (infographics, παρουσιάσεις, άρθρα) στη θεματική της βιώσιμης διαχείρισης απορριμμάτων και συγκεκριμένα, στους λόγους που επιβάλλουν την αλλαγή συμπεριφοράς των πολιτών και των αρμοδίων στον τρόπο που δημιουργούμε και διαχειριζόμαστε τα σκουπίδια μας.
Στο πεδίο του Δήμου Βύρωνα, για τα έτη 2021-2022 , επιλέχθηκαν δυο βασικοί θεματικοί άξονες:
Κανονισμός Καθαριότητας: Ο Κανονισμός Καθαριότητας αποτελεί έναν κωδικοποιημένο σύνολο κανόνων, το οποίο συντάσσεται υποχρεωτικά για κάθε Δήμο (άρθρο 79 του N. 3463/2006 ΚΔΚ). Ο Κανονισμός Καθαριότητας ενός Δήμου ρυθμίζει όλες τις υποχρεώσεις και τα δικαιώματα του Δήμου και των πολιτών, που αφορούν στην τήρηση της καθαριότητας των κοινόχρηστων χώρων, την προστασία του περιβάλλοντος και τη διασφάλιση της δημόσιας υγείας στην πόλη. Παράλληλα ένας Κανονισμός Καθαριότητας συμβάλει στην γνωστοποίηση των σχετικών κανόνων και την εφαρμογή τους από κάθε εμπλεκόμενο μέρος (Υπηρεσία Καθαριότητας και άλλες δημοτικές υπηρεσίες, κάτοικοι, επαγγελαμτίες και επισκέπτες της πόλης) καθώς επίσης στην διαχείριση των απορριμμάτων κάθε μορφής.
Κέντρο Δημιουργικής Επανάχρησης Υλικών (ΚΔΕΥ): Τα ΚΔΕΥ αποτελούν οριοθετημένους και οργανωμένους χώρους, διαμορφωμένους από έναν ή περισσότερους Ο.Τ.Α. Α΄ βαθμού από κοινού, στους οποίους οι πολίτες μπορούν να αποθέτουν μεταχειρισμένα αντικείμενα. Ένα ΚΔΕΥ μπορεί να αποτελείται από μια απλή κτιριακή υποδομή, όπου δημιουργούνται διακριτοί χώροι για την ταξινόμηση, την επιδιόρθωση και την αποθήκευση αντικειμένων. Στα ΚΔΕΥ δύναται να γίνονται αποδεκτά, μεταχειρισμένα αντικείμενα κάθε είδους, όπως είδη ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού, παιχνίδια, έπιπλα, ποδήλατα, βιβλία και κλωστοϋφαντουργικά είδη. Οι ΟΤΑ Α΄ βαθμού με πληθυσμό άνω των είκοσι χιλιάδων (20.000) κατοίκων, υποχρεούνται στην υλοποίηση και λειτουργία τουλάχιστον ενός ΚΔΕΥ έως το έτος 2023.
https://www.youtube.com/watch?v=zhBvH7ydXpk&ab_channel=PlaceIdentityNGO