Η Πλατφόρμα Πολιτικής Καινοτομίας (Platform for Political Innovation) αποτέλεσε ένα έργο έρευνας και δράσης που στόχευε στην ενίσχυση του θεσμικού ρόλου και της αποτελεσματικότητας της Κοινωνίας των Πολιτών, εστιάζοντας στην επιτακτική ανάγκη μετάβασης της Πολιτικής προς νέες εφαρμογές. Το έργο προέκυψε μέσα από τη συνεργασία τριών οργανισμών της κοινωνίας των πολιτών (Culture Polis, Place Identity και SciFy) οι οποίοι συνέθεσαν την τεχνογνωσία και την εμπειρία τους για να ενισχύσουν τον κοινωνικό αντίκτυπο δράσεων για την πολιτική καινοτομία. Υλοποιήθηκε κατά το διάστημα Οκτώβριος 2014 – Μάιος 2015, με συγχρηματοδότηση από το πρόγραμμα “Είμαστε Όλοι Πολίτες”. Για την Place Identity, το έργο παρείχε ένα χρηματοδοτικό πλαίσιο για την οριζόντια υποστήριξη επιμέρους δράσεων όπως το Σύνταγμα 2.0, το Πεδίο_Αγορά και οι εκπαιδεύσεις Πάρε Μέρος! για ένα διάστημα οκτώ μηνών, το οποίο αποδείχθηκε σύντομο μεν, άκρως παραγωγικό δε και ενδεικτικό για τις δυνατότητες εφαρμογής και ανάπτυξης συμμετοχικών εργαλείων στην ελληνική πραγματικότητα.
Κεντρικός σκοπός του έργου είναι η διαμόρφωση συνθηκών και υποδομών για τη μετάβαση της Πολιτικής προς νέες εφαρμογές: η διερεύνηση, η ανάπτυξη και εφαρμογή πρότυπων εργαλείων και διαδικασιών συμμετοχικού σχεδιασμού και λήψης αποφάσεων, σε φυσικό και διαδικτυακό χώρο, σε τοπική και εθνική κλίμακα. Στο πλαίσιο αυτό το έργο εστίασε στην:
-
- Έρευνα δράσης για τη δημιουργία νέας γνώσης, νέων βιωμάτων δημοκρατίας που ενισχύουν την κοινωνική συνοχή και την καταπολέμηση της ρητορικής μίσους.
- Ενίσχυση ικανοτήτων ατόμων και κοινοτήτων για συλλογική διαχείριση αλλαγών.
- Σύνδεση εργαλείων και μεθόδων φυσικού και διαδικτυακού χώρου για την συμμετοχική διακυβέρνηση και την ουσιαστική ενεργοποίηση των πολιτών, περιορίζοντας το ψηφιακό χάσμα.
- Ανάπτυξη κοινωνικής διπλωματίας για την άρση του θεσμικού αποκλεισμού της Κοινωνίας Πολιτών στην Ελλάδα, την ανάδειξη του δημοκρατικού ελλείμματος και της αναγκαιότητας ενός Νέου Συντάγματος.
- Συγκρότηση διακρατικής κοινότητας υποστηρικτών για το έργο και την ευρύτερη αποστολή των εταίρων για τη δημιουργία Διεθνούς Κέντρου Έρευνας και Καινοτομίας για τη Δημοκρατία και την Πολιτική Επιστήμη στην Αθήνα.
Απολογιστικό βίντεο έργου:
Κατά την υλοποίηση του έργου αναπτύχθηκαν οι εξής δράσεις:
-
-
- Έρευνα, σύγκριση και οπτικοποίηση δεδομένων για τα πολιτικά δικαιώματα και το θεσμικό ρόλο της Κοινωνίας Πολιτών
- Εκπαιδευτικά προγράμματα συμμετοχικού σχεδιασμού και συμμετοχικής ηγεσίας, σύγχρονων κοινωνικών τεχνολογιών διαβούλευσης (world café, open space, future workshop)
- Εργαστήρια καινοτομίας για την ανάπτυξη πρότυπων διαδικασιών συμμετοχικής λήψης αποφάσεων σε τοπική και εθνική κλίμακα
- Εφαρμογές και δράσεις διάχυσης νέας γνώσης και πληροφορίας για το έλλειμμα Δημοκρατίας στην Ελλάδα αλλά και για τις δυνατότητες δημοκρατικών και συνεργατικών εφαρμογών στη σύγχρονη εποχή
- Διοργάνωση Διεθνούς Διεπιστημονικής Σύσκεψης με αντικείμενο “Συμμετοχή πολιτών: σχεδιάζοντας από την πλατεία της γειτονιάς έως το Σύνταγμα της χώρας”
- Ανοιχτά τεχνολογικά εργαλεία συνεργασίας και συμμετοχής πολιτών.
-
Το Έργο αποτέλεσε τη φάση β’ (ανάπτυξη υποδομών και δικτύου) του κοινωνικού εγχειρήματος ΠΟΛΙΤΕΙΑ 2.0 που το 2012 βραβεύτηκε με ευρωπαϊκό βραβείο Κοινωνικής Καινοτομίας. Οι τρεις εταίροι συνέθεσαν και αξιοποίησαν από κοινού την τεχνογνωσία και την εμπειρία τους στη διαχείριση, την επικοινωνία, την ανάπτυξη τεχνολογικών εφαρμογών και την κινητοποίηση κοινοτήτων για να αναπτύξουν δράσεις σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Μεσολόγγι και Κοζάνη. Στην υλοποίηση του έργου συμμετείχαν 22 φορείς από το δημόσιο, ιδιωτικό και εθελοντικό τομέα, 10 ομάδες εργασίας, 50 εθελοντές, 5 επιστημονικοί συνεργάτες από 4 χώρες. Στις δράσεις συμμετείχαν σχεδόν 1000 πολίτες διαφορετικών ηλικιών και προελεύσεων ενώ πάνω από 20.000 αλληλεπίδρασαν ψηφιακά.
Με την ολοκλήρωση του έργου δημοσιεύθηκαν δύο συγκριτικές δημοσιογραφικές έρευνες, μία ακαδημαϊκή δημοσίευση, μία εκπαιδευτική έκδοση για σύγχρονες μεθόδους διαβούλευσης, δύο εγχειρίδια πολιτών για το Συμμετοχικό Αστικό Σχεδιασμό και το Συμμετοχικό Σχεδιασμό Συνταγματικών Θεσμών και μια ψηφιακή πλατφόρμα συνεργασίας ομάδων (ActiveCommons). Τα αποτελέσματα του έργου διατίθενται ανοιχτά προς αξιοποίηση και εξέλιξη από κάθε ενδιαφερόμενο άτομο ή φορέα, ενώ η ψηφιακή πλατφόρμα ActiveCommons προσφέρεται σε μορφή ανοιχτού κώδικα από τη SciFy.
Οι μεθοδολογίες που αναπτύχθηκαν στο πλαίσιο του έργου ξεκινούν να εφαρμόζονται σε άλλους τομείς, ενώ οι συνεργασίες που δοκιμάστηκαν οδηγούν στο σχεδιασμό νέων έργων που εξασφαλίζουν τη βιωσιμότητα των αποτελεσμάτων της Πλατφόρμας Πολιτικής Καινοτομίας.
Τo έργo συχρηματοδοτήθηκε στο πλαίσιο του Προγράμματος «Είμαστε όλοι Πολίτες», το οποίο ήταν μέρος του συνολικού Χρηματοδοτικού Μηχανισμού του ΕΟΧ για την Ελλάδα 2014-2016. Διαχειριστής Επιχορήγησης του Προγράμματος ήταν το Ίδρυμα Μποδοσάκη. Στόχοι του Προγράμματος ήταν η ενδυνάμωση της κοινωνίας των πολιτών και η μεγιστοποίηση της συνεισφοράς των μη-κυβερνητικών οργανώσεων στους τομείς της κοινωνικής δικαιοσύνης, της δημοκρατίας και της βιώσιμης ανάπτυξης.