Η κλίμακα της συμμετοχής (Sherry Arnstein)
Sorry, this entry is only available in Ελληνικά.
Καθώς αναπτύσσουμε ένα εγχείρημα συμμετοχικού σχεδιασμού, οφείλουμε να επανεξετάζουμε τακτικά ποιός, που, πότε, πώς και γιατί καλείται να συμμετέχει, και να είμαστε ειλικρινής προς τους εαυτούς μας και το κοινό μας ως προς το βαθμό “συμμετοχικότητας” της διαδικασίας.
Σύμφωνα με την Sherry Arnstein, υπάρχουν 8 διαφορετικά επίπεδα (σκαλιά) εμπλοκής των πολιτών. Από τον μικρότερο στον μεγαλύτερο βαθμό συμμετοχής, τα επίπεδα αυτά μπορούμε να τα διακρίνουμε σε: 1. Χειραγώγηση (Manipulation): Η έννοια της συμμετοχής διαστρεβλώνεται, καθώς τα κέντρα λήψης αποφάσεων επιχειρούν να ‘επιμορφώσουν’ το κοινό ή να εξασφαλίσουν την υποστήριξη του. 2. Θεραπεία (Therapy): Το κοινό αντιμετωπίζεται ως ‘ασθενής’ από τους ειδικούς, οι οποίοι επικεντρώνονται στη ψυχική κατάσταση του και όχι στην αλλαγή των συνθηκών που το οδήγησαν στο περιθώριο. 3. Πληροφόρηση (Informing): Το κοινό ενημερώνεται από τους ειδικούς και τα κέντρα λήψης αποφάσεων χωρίς να έχει τη δυνατότητα να εκφράσει την γνώμη του και να επιρρεάσει το σχεδιασμό. 4. Διαβούλευση (Consultation): Οι ειδικοί και τα κέντρα λήψης αποφάσεων συμβουλεύονται το κοινό, το οποίο όμως δεν είναι στη θέση να γνωρίζει αν η άποψη του θα ληφθεί τελικά υπόψη. 5. Ειρήνευση (Placation): Το κοινό μπορεί να επιρρεάσει τις αποφάσεις στο βαθμό που του το επιτρέπουν οι διάφορες μορφές θεσμικών επιτροπών, στις οποίες καλέιται να συμμετέχει. 6. Συνεργασία (Partnership): Μέσα από ομάδες, στις οποίες συμμετέχουν και το κοινό και τα κέντρα λήψης αποφάσεων, επιτυγχάνεται η ανάληψη αρμοδιοτήτων από το κοινό για τη λήψη αποφάσεων. 7. Εκχωρηθείσα εξουσία (Delegated power): Το κοινό έχει αποκτήσει εξουσία στη λήψη αποφάσεων σε τέτοιο βαθμό που υπερέχει των αντίστοιχων κέντρων και εξασφαλίζει τη λογοδοσία τους. 8. Έλεγχος πολιτών (Citizen control): Το κοινό έχει στην κατοχή του την απαιτούμενη εξουσία για να ασκήσει πολιτική και να διαχειριστεί αποτελεσματικά καταστάσεις. Πηγή: Arnstein, Sherry (1969). A Ladder of Citizen Participation . Journal of the American Institute of Planners 35 (4): 216 – 24
