Φεστιβάλ CityToolBox | Σχεδιάζοντας συμμετοχικά (σ)την πόλη του Αβέιρο
Το CityToolBox.net αποτελεί μια διαδικτυακή πλατφόρμα για τη διάδοση και την ανταλλαγή συμμετοχικών εργαλείων μετασχηματισμού του αστικού χώρου που αναπτύχθηκε με τη συνεργασία 6 ευρωπαϊκών οργανισμών, οι οποίοι συμμετείχαν στην 1η γενιά του προγράμματος Actors of Urban Change του Ιδρύματος Robert Bosch Foundation & MitOst, του ZK/U – Zentrum für Kunst und Urbanistik από το Βερολίνο (Γερμανία), του Hiša (Živo Mesto) από το Μάριμπορ (Σλοβενία), του Teren Otwarty / Open Territory Foundation από το Λούμπλιν (Πολωνία), της Place Identity από την Αθήνα (Ελλάδα), του Mjestimice svjetlo από το Ζάγκρεμπ (Κροατία) και της 4iS – Plataforma para a Inovação Social από το Αβέιρο (Πορτογαλία).
Στην πλατφόρμα, οι ομάδες που υλοποίησαν κάθε επιμέρους δράση περιγράφουν το έργο τους προς και με την κοινότητα, ενώ εξηγούν πώς δημιουργήθηκε, χρηματοδοτήθηκε, κοινοποιήθηκε και υλοποιήθηκε. Το σύνολο των γνώσεων και εμπειριών που διαμοιράζονται μέσω της πλατφόρμας μεταφράζεται σε πρακτικά ‘εργαλεία’, απλά βήματα, που μπορούν να χρησιμοποιήσουν άλλοι συμμετέχοντες για να ξεκινήσουν μια παρόμοια δραστηριότητα, από τη βάση προς τα άνω (bottom-up), στη δική τους γειτονιά- σύμφωνα με το σύνθημα ‘CIY του CitytoolBox – Change it yourself!’.
Οι συνεργαζόμενοι οργανισμοί διοργάνωσαν από κοινού το Φεστιβάλ CityToolBox, που πραγματοποιήθηκε στις 7-11 Μαΐου 2018, στην πόλη Αβέιρο της Πορτογαλίας.
Με αφορμή τον εορτασμό των δύο πρώτων χρόνων δραστηριοτήτων του CityToolBox, το πενθήμερο Φεστιβάλ περιλάμβανε εφαρμογή στο πεδίο επιλεγμένων εργαλείων της πλατφόρμας, εργαστήρια και επιστημονικό συνέδριο με τη συμβολή εμπειρογνωμόνων και επαγγελματιών σχετικά με τη συμμετοχή των πολιτών και τη διατομεακή αστική ανάπτυξη.
Οι πρώτες τέσσερις μέρες αφιερώθηκαν σε εργαστήρια συμμετοχικών παρεμβάσεων στην πόλη, χρησιμοποιώντας τα εργαλεία της πλατφόρμας “Micro-Scale Urban Regeneration”, “Urban Hackathon” και “Dine with the Locals”, με στόχο την αναβίωση και συντήρηση του πρώην αστικού κενού Largo São Sebastião που βρίσκεται στο κέντρο της πόλης του Αβέιρο, τη δημιουργία αστικού εξοπλισμού για το πειραματικό θέατρο του Πανεπιστημίου του Αβέιρο, καθώς και την προώθηση της ποδηλασίας ως μέσου μεταφοράς στην πόλη.
Συντήρηση του Αστικού Κενού Largo Sao Sebastiao
Σε αυτό το πλαίσιο, υλοποιήθηκαν 3 εργαστήρια από την 4iS και την Warehouse Collective (Λισαβόνα, PT) για το συνεργατικό σχεδιασμό, την κατασκευή αστικού εξοπλισμού και τη συντήρηση του κήπου στο δημόσιο χώρο του Largo Sao Sebastiao. Η συλλογική παρέμβαση γιορτάστηκε με αστικό δείπνο για την κοινότητα στο χώρο.
Εργαστήριο Ανακύκλωσης στο GrETUA
Κατά τη διάρκεια του εργαστηρίου ανακύκλωσης, η ομάδα Critical Concrete (Πόρτο, PT) μαζί με τους συμμετέχοντες δημιούργησαν συλλογικά, νέο αστικό εξοπλισμό για το Πειραματικό Θέατρο του Πανεπιστημίου του Αβέιρο (GrETUA) χρησιμοποιώντας παλιά ξύλινα δοκάρια και μεταλλικά στοιχεία. Πέραν του πρακτικού αποτελέσματος, το εργαστήριο συνέβαλλε στην ευαισθητοποίηση σχετικά με τα πλεονεκτήματα της ανακύκλωσης, ενώ οι συμμετέχοντες απέκτησαν πρακτικές γνώσεις στην επανάχρηση (αναβαθμιστική ανακύκλωση – upcycling) και την κατασκευή αστικού εξοπλισμού και επίπλων εξωτερικού χώρου.
Urban Hackathon
Το Urban Hackathon διοργανώθηκε από τον οργανισμό Hisa! από το Μάριμπορ και από την 4is Πλατφόρμα Κοινωνικής Καινοτομίας από το Αβέιρο με τη συμμετοχή φοιτητών πολεοδομικού σχεδιασμού και πολιτών. Στο χώρο της πανεπιστημιούπολης, οι συμμετέχοντες δημιούργησαν μικρές παρεμβάσεις στην πόλη για την προώθηση της ποδηλασίας στο νεανικό πληθυσμό της πόλης του Αβέιρο.
Επιστημονικό Συνέδριο CityToolBox
Στις 11 Μαΐου, το Επιστημονικό Συνέδριο CityToolbox που πραγματοποιήθηκε στο Πειραματικό Θέατρο του Πανεπιστημίου του Αβέιρο, πραγματεύτηκε θέματα σχετικά με τη συμβολή των πολιτών με σκοπό τη βιώσιμη αλλαγή των πόλεών τους. Πώς μπορούν να εμπλακούν και να μάθουν ο ένας από τον άλλον; Πώς μπορούν να ανταλλάξουν ισότιμα τις αποκτηθείσες γνώσεις και να καταστήσουν μια διαδικασία ευρέως προσβάσιμη; Μέσα από μια διετή διεργασία εφαρμογής της πλατφόρμας CityToolBox, καλλιτέχνες, πολεοδόμοι, πολιτιστικοί διαχειριστές, ακτιβιστές και λάτρεις των πόλεων από όλη την Ευρώπη συγκεντρώθηκαν για να συζητήσουν και να αναπτύξουν την πλατφόρμα Citytoolbox με τέτοιο τρόπο, ώστε να διευκολυνθεί η διάχυση της εμπειρίας και της γνώσης.
Με τη βοήθεια pecha kucha παρουσιάσεων και συζήτησης, το συνέδριο εξέτασε τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις της αστικής πρακτικής που ασκείται από τους πολίτες σχετικά με τη χάραξη πολιτικής: Πιο συγκεκριμένα, μπορούν οι πρωτοβουλίες μικρής κλίμακας να ανταγωνιστούν τον πολεοδομικό σχεδιασμό; Μπορούν αυτά τα εγχειρήματα να δημιουργήσουν συμβολικά πεδία συγκρούσεων, που θα επηρεάσουν και αλλάξουν τη στάση των υπευθύνων λήψης αποφάσεων και των πολιτικών αντιπροσώπων;
Ειδικότερα, ο κύριος ομιλητής Levente Polyak ανέπτυξε την εμπειρία του από τη Χρηματοδότηση του Project Cooperative City που αποσκοπούσε στην εξασφάλιση χώρων και την ενίσχυση της δικτύωσης. Το Έργο αυτό, επικεντρώθηκε σε αναδυόμενα μοντέλα συνεργατικής δημιουργίας πόλεων και έθεσε ερωτήματα σχετικά με τον πιθανό αντίκτυπο και την κλίμακα αυτών των μοντέλων. Μια εισήγηση σχετικά με τις Στρατηγικές Αστικής Αλλαγής από τη βάση προς τα πάνω δόθηκε από τον Sebastien Schlueter, συντονιστή του προγράμματος Actors of Urban Change. Παρουσιάζοντας το Πρόγραμμα το οποίο έχει υποστηρίξει 30 διατομεακά έργα αστικής αλλαγής μέχρι στιγμής, προσπάθησε να εντοπίσει τον αντίκτυπό τους, και κάποιες από τις σημαντικότερες αλλαγές που έχουν επιτευχθεί μέσα από αυτά. Η Elena Archipovaite, πολεοδόμος, μοιράστηκε την εμπειρία της σχετικά με τη μακροπρόθεσμη διαδικασία αλλαγής. Η συμμετοχή της σε διάφορα προγράμματα, στην Ουκρανία, την Ουγκάντα και σε άλλες χώρες, υπογράμμισε πως για να συνδημιουργήσεις δράσεις που θα επιφέρουν αλλαγές στις κοινότητες θα πρέπει να πρωτίστως να κατανοήσεις τα πλαίσια, τα ήθη, τα έθιμα που τις έχουν διαμορφώσει.
Στη συνέχεια του Συνεδρίου, δόθηκαν σύντομες παρουσιάσεις από τοπικές και διεθνείς πρωτοβουλίες και θεσμούς που σχετίζονται με τον αστικό ακτιβισμό, δράσεις από τα κάτω προς τα πάνω και την ενεργοποίηση της κοινότητας. Ο Hannes Gotsch από το Slanders της Ιταλίας παρουσίασε το έργο BASIS Vinschgau Venosta και την προσπάθειά του να αλλάξει τη διαδικασία της κοινότητας. Ο καθηγητής του Πανεπιστημίου του Αβέιρο, Fernando Nogueira, συζήτησε για τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ συμμετοχής και σχεδιασμού σε όρους ενεργειακής διαχείρισης. Η Angela Maria Cunha από το Δήμο του Αβέιρο παρουσίασε την εμπειρία της από το έργο VivaCidade που πραγματοποιήθηκε το 2014-2015 και τις τρέχουσες γνώσεις της από ένα νέο πρόγραμμα του δήμου Αβέιρο που υποστηρίζει δράσεις και έργα ομάδων πολιτών για τη βελτίωση και αστική ανάπτυξη της πόλης τους. Τέλος, η Laura Sobral, πολεοδόμος και αρχιτέκτονας από τη Βραζιλία, μίλησε για την έρευνά της σχετικά με την εφαρμογή συμμετοχικών εργαλείων, δίνοντας πληροφορίες από την εμπειρία της στο Instituto A Cidade Precisa de Você.
Τα τελικά σχόλια και η ενότητα ερωτήσεων-απαντήσεων συντονίστηκαν από τον Matthias Einhoff από το ZK/U – Zentrum für Kunst und Urbanistik, σε μια ανοιχτή συζήτηση με όλους τους συμμετέχοντες του Συνεδρίου.
Το Φεστιβάλ ολοκληρώθηκε με συλλογικό δείπνο σε εσωτερικό χώρο λόγω των αναπάντεχων καιρικών συνθηκών και συναυλία της μπάντας Lemon Lovers.
—
photo credits: © Délio Sá
Το Έργο χρηματοδοτείται από τους ‘Actors of Urban Change’, ένα πρόγραμμα της RBSG σε συνεργασία με το Ίδρυμα MitOst και το πρόγραμμα Erasmus + της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
—
Η Πλατφόρμα CityToolBox είναι ανοιχτή και πρόθυμη να μεγαλώσει!
Είσαι δημιουργός αστικών αλλαγών; Πρόσθεσε το δικό σου συμμετοχικό εργαλείο ή της ομάδας σου στον παγκόσμιο χάρτη της πλατφόρμας και αντάλλαξε γνώσεις και εμπειρίες με την κοινότητα!
Έλα στην ομάδα μας!
Website | www.citytoolbox.net
Instagram | Citytoolbox #citytoolbox
Facebook group | Citytoolbox
